یکی از اصطلاحاتی که در حمل و نقل جاده ای به آن توجه می شود صدور برگه دوزبلاغ است. در این مقاله درباره این اصطلاح و اینکه سند یا برگ دوزبلاغ چیست؟ صحبت می کنیم. یکی از مسائلی که تجار را درگیر می کند دریافت سند دوزبلاغ و پرداخت هزینه های برگ دوزبلاغ است. خادم لجستیک با تکیه بر توانایی های خود تمامی مراحل حمل جاده ای را برای تجار گرامی انجام می دهد تا در ارسال و دریافت کالای خود متحمل سختی و اتلاف زمان نشوند.
به پولی که کشور مقابل از کشور صادر کننده برای این که ماشینی باربری که باری را حمل می کند و از جاده های آن کشور و آسفالت های آن استفاده می کند را دوزبلاغ گویند. در واقع دوزبلاغ پول استفاده از جاده های یک کشور است.
برای عبور از جاده های برخی از کشورها و استفاده از آسفالت های آن کشور برای حمل و نقل جاده ای، کامیون داران و یا صاحبان کالا باید برگ دوزبلاغ مربوط به آن کشور را دریافت کنند. دریافت سند دوزبلاغ برای تردد کامیون ها در کشورهای ذیل اجباری می باشد:
- گرجستان
- روسیه
- تاجیکستان
- قزاقستان
- قرقیزستان
- اوکراین
- مولداوی
- آلمان
- ایتالیا
- اتریش
- بلژیک
- اسپانیا
- فرانسه
- سوئد
- مجارستان
- بلاروس
- لیتوانی
- کروواسی
- مقدونیه
- اسلواکی
- چک
- صربستان
- اسلوونی
- استونی
بر اساس نشست شورای هماهنگی تفاهم نامه عشق آباد در خصوص دوزبلاغ یا پروانه عبور مذاکراتی انجام شده است که طبق آن ترانزیت میان ایران با چهار کشور عضو این تفاهم نامه، بدون دوزبلاغ یا پروانه عبور صورت می گیرد.
در حال حاضر نظام دوزبلاغ میان ایران و کشورهای CIS تنها با دو کشور بر قرار است:
کشورهایی که سند دوزبلاغ نیاز ندارند:
- قزاقستان
- ازبکستان
بر مبنای توافقات ایران با این دو کشور شرایطی میان ایران و آن ها تعریف شده است که بدون پروانه عبور نیز می توان سر مرز خریداری شود.
یکی از مشکلات رایج عدم صدور برگه دوزبلاغ یا محدودیت صدور آن است که باعث ضرر و زیان اقتصادی زیادی می شود. رفع مشکلات صدور برگ دوزبلاغ باعث می شود تا صنعت حمل و نقل کشور بتواند در مسیر توسعه گام بردارد.
برای ارسال کالا از جاده های کشوری دیگر باید مجوزی را دریافت کرده و بابت استفاده از جاده های آن کشور و آسفالت آن هزینه ای پرداخت شود. این هزینه عموما برای جبران خسارات وارد شده و کاهش عمر آسفالت جاده های آن کشور است و البته منبع درآمدی برای آن کشور نیز است.
سند یا برگه دوزبلاغ در واقع یک نوع قرار داد یا تفاهم‌نامه بین دو کشور مختلف برای ارسال بار جاده ای است که در مدت زمان مشخص چه تعداد وسیله نقلیه می‌تواند وارد آن کشور شده و یا از آنجا خارج شود را می گویند.
ایران با کشورهای هم‌مرز خود و بعضی کشورهای غیرهم‌جوار توافق دوزبلاغ دارد.
از جمله:
- گرجستان
- تاجیکستان
- ترکمنستان
معمولا در قرارداد این موضوع را مشخص می‌کنند که در مدت معین شده که در قرارداد آمده است، بیشتر از تعداد توافق شده مجوز تردد صادر نمی‌شود و محدودیتی را برای آن قائل می شوند.