ترانزیت یعنی انتقال کالایی گمرک نشده تحت نظارت گمرک از یک گمرک به گمرکی دیگر. انتخابی مقرون به صرفه است برای کشورهایی که در تولید بعضی کالاها ناتوان یا کم توان هستند. به معنای ساده تر به ارسال کالا و یا اقلام دیگر اشاره دارد که از طرف فروشنده ارسال شده اند، اما هنوز به خریدار نرسیده و در مسیر هستند.
ترانزیت یک فعالیت بین المللی است، بنابراین هر کشوری برای ترانزیت با سایر کشورها باید قوانین خود را با قوانین بین المللی تطبیق دهد. حوزه ترانزیت کالا در بین کشورهای مختلف بسیار رقابتی است و هر کشوری در تلاش است تا برای پیروزی و موفقیت در بازار های بین المللی، قیمت ترانزیتی کالا را به صورت رقابتی تعبیه کند. اگر کشوری بتواند از مزیت های رقابتی و توانایی هایش در زمینه ترانزیت به خوبی بهره برداری نماید، می تواند سود خوبی را به چرخه اقتصادی خود وارد کند.
کشورها به دنبال ترانزیت با مناطق و کشورهایی می روند که در آن هزینه های ترانزیت و حمل و نقل کالا برایشان ارزانتر تمام شود. به عبارت دیگر یکی از موارد مهمی که کشورهای فعال در حوزه حمل و نقل بین المللی در نظر می گیرند، هزینه های حمل و نقل ارزانتر است، چرا که کشوری که حمل و نقل در آن گران تمام شود، مزیت رقابتی خود را در صحنه ترانزیت از دست می دهند.
ترانزيت داخلى عبارت از آن است که کالاى گمرک نشده از گمرک مجاز داخل کشور به گمرک ديگرى در داخل کشور حمل و تحويل شود. گمرک ايران اجازه داده شده در شرايط ضرورى که کالاهاى موجود در گمرکات مرزى را به گمرکات داخلى به ترتيب ترانزيت ادارى حمل مىنمايند در هنگام ترخيص کالا هزينههاى مربوط (حمل و نقل) را از صاحبان کالا وصول نمايد. اين قانون براى کليه کالاهائى که از شهريورماه ۱۳۵۹ به طريق مزبور حمل شده است قابل اجراء است.
به ترانزیت داخلی پاساوان نیز می گویند، در گذشته ترانزیت داخلی با ضمانت نامه بانکی و یا مامور بدرقه انجام می شد ولی درحال حاضر این کار با بیمه نامه طرح ترانزیت انجام می گردد.
ترانزیت خارجی جهت ارسال کالا از یک کشور به کشور دیگر با گذر از خاک ایران میباشد.
ترانزبت خارجى عبارت از اين است که کالاى خارجى به منظور عبور از مسیر ايران از يک گمرک مرزى کشور وارد و از گمرک مرزى ديگر خارج شود. کالائى که تحت عنوان ترانزيت از کشور عبور مىکند، تحت رویه واردات (ترانزیت خارجی) عبور و از پرداخت حقوق گمرکى و سود بازرگانى و عوارض معاف است ليکن مشمول پرداخت هزينههاى گمرکى مىباشد و تابع مقررات اين مبحث خواهد بود مگر اينکه در قراردادهاى آن دولت با کشورهاى ديگر و يا قراردادهاى صورت کالاى ترانزيتى تابع همان مقرراتى خواهد بود که در قراردادهاى مربوط تعيين شده است.
گروه خادم لجستیک با شرکت های زیرمجموعه ترانزیت جاده ای، ریلی، دریایی و هوایی را برای کلیه کالاهای خشک، فله، کانتیری را برای مشتریان به انجام می رساند.
ترانزیت ریلی به حمل بار و کالاهایی با حجم بالا با قطار های باری از طریق خطوط ریلی گفته میشود، فقط برخی استان های کشور دارای خطوط ریلی هستند، که از این راه بین این استان ها حمل و نقل ریلی امکان پذیر است، از آنجایی که ایجاد خطوط ریلی بسیار هزینه بر می باشد، اما ترانزیت ریلی از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه تر از سایر روش ها برای حمل بین استانی یا حمل در مسیر خشکی می باشد. مثل مسیرهای ایران به روسیه، آسیای میانه و سایر نقاط محصور در خشکی.
یکی از موارد مهم اقتصادی هر کشوری که از طریق هوایی صورت می گیرد که به آن ترانزیت هوایی گفته میشود. یکی از مهم ترین کالاهایی که با حمل هوایی به جاهای مختلف دنیا صادر میشود محصولات کشاورزی است، به این دلیل که زمان استفاده مفید و حفظ کیفیت در بسیاری از محصولات کشاورزی بسیار پایین است و معمولا برخی محصولات چندین روز پس از تولید خراب می شوند، به همین خاطر در صادرات این گونه محصولات و موارد مشابهی (منظور همان تاریخ زود گذر آنها) بایستی در کمترین زمان ممکن حمل شوند که این امکان مخصوصا در بخش بین المللی فقط از طریق هوایی امکان پذیر است. ترانزیت هوایی یا حمل هوایی که اصطلاحا اطلاق شده است برای کالای گران قیمت، محمولاتی که باید به سرعت به گیرنده کالا تحویل شود و یا به مقصد برسد، بهترین روش حمل می باشد.
Free on Board یا FOB به این معناست که اگر قراردادی بر اساس فوب باشد، تمام هزینه های حمل کالا تا روی عرشه کشتی بر عهده شرکت فروشنده است و آن شرکت موظف است کالای ترانزیتی را در محل مقرر به شرکت خریدار تحویل دهد. یعنی بنابر قوانین بینالمللی اینکوترمز در شرایط فوب فروشنده وظیفه دارد تمامی هزینههای کالا را تا محل حمل اصلی (با کشتی یا هواپیما یا راه آهن) متقبل شود اما تمامی هزینههای بعد از این مرحله اعم از کرایه حمل، بیمه، تعرفههای وارداتی و … را خریدار متقبل میشود.