برای حمل بار روش های مختلفی وجود دارد اعم از حمل و نقل هوایی، حمل و نقل دریایی، حمل و نقل جاده ای و حمل و نقل ریلی. هلدینگ خادم لجستیک با داشتن چندین مجموعه فعال در زمینه حمل و نقل بین المللی تمام خدمات حمل و همچنین خدمات انبار داری، تخلیه، بارگیری و تامین کالا را به مشتریان خود ارائه می نماید.
یکی از روش های مرسوم در حمل و نقل بین المللی، حمل دریایی است و عبارت است از جابجایی بار و کالا به وسیله کشتی یا شناورها از طریق دریا، اقیانوس، رودخانه و کانال. دلایل استفاده از این روش به عنوان اولین و گسترده ترین روش حداقل هزینه، نبود نیاز به راه سازی و ایجاد خطوط راه آهن و جاده بوده به طوری که باعث شده از دیر باز مورد استقبال تاجران قرار بگیرد. البته زمان حمل در این نوع حمل کالا بالا بوده و برای کالاهای بسیار ارزشمند و کم حجم و کم وزن روش مناسبی نیست.
حمل و نقل دریایی برای کالاها با حجم زیاد و در مسیرهایی که راه های ارتباطی بجز دریا نمی باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. این محموله ها به وسیله کانتینرهای ۲۰ و ۴۰ فوتی جابجا می شوند. البته محمولات فله مثل گندم، برنج، سنگ، آهن، مواد معدنی، کودها و گوگرد به وسیله ی کشتی های فله بر مخصوص حمل می شوند. برخی محموله ها، شامل دستگاه ها و ماشین آلات بزرگ که به وسیله کانتینرهای رو باز و یا بغل باز(opentop,flatrack) حمل می شوند. اگر کالاهایی باشند که حجم و ابعاد بسیار خارج از محدوده باشد، باید از کشتی های BREAK BULK و کشتی هایی که بر روی عرشه خود فضا برای قرار دادن محموله ها دارند استفاده شود.
استفاده از روش حمل و نقل دریایی برای کشورهایی که این امکان برایشان میسر است، نیازمند ایجاد زیرساخت هایی چون بنادر، اسکله و حوضچه های آن، تجهیزات مربوط به بارگیری و تخلیه و همچنین حضور نهادهایی چون گمرک و نمایندگان سایر نهادهای مرتبط با امر واردات و صادرات در بنادر می باشد.
برای حمل و نقل دریایی کالا با توجه به اینکه مسیر جا به جایی دور و یا نزدیک باشد و اینکه چه نوع کالایی قرار است حمل شود از وسایل دریایی متفاوتی چون لنج، دبه، بارج، لندی کرفت و کشتی می توان استفاده نمود. وقتی کشتی دارای بار پهلو گرفت با ورود آن، مدارک توسط مامور بهداشت بررسی می شود و اجازه ارتباط با بندر داده خواهد شد. حمل و نقل دریایی از آنجا که بر قیمت تمام شده کالا تأثیر زیادی دارد جایگاه خوبی در کشورها پیدا کرده است و در میان صاحبان صنایع و مواد اولیه نقشی ضروری پیدا کرده است. ارتباطی که این حمل و نقل با تجارت و بنادر دارد از نظر اقتصادی در کشورهای مختلف قابل اهمیت است. موقعیت جغرافیایی کشور ایران نیز راه را برای این حمل و نقل باز کرده است و می توان از حوزه دریایی استفاده کرد.
حمل و نقل دریایی مزیت هایی دارد که سبب شده است توجه بسیاری به آن شود. از مزیت های این روش می توان به ارزان بودن حمل کالا، سرعت بالا در حجم زیادی از کالا، پرداخت وجه در مقابل اسناد معتبر می باشد که سبب شده است این روش در تجارت بین المللی سهم قابل توجهی داشته باشد.
- روش کراس استافینگ
وقتی کالایی به صورت مستقیم قابل ارسال به مقصد نباشد به این روش حمل می شود و کانتینری که دارای محموله است به کانتینر دیگری منتقل می شود.
- روش ترانشیپ
در این روش از حمل و نقل دریایی کالا از طریق تغییر کشتی منتقل می شود و برای بندرهایی که به صورت مستقیم قادر به حمل دریایی نیستند مناسب است. در این روش، کانتینر تخلیه شده و کشتی دیگری بارگیری می شود.
- روش چارترینگ
این روش از حمل و نقل برای حمل بارهایی که حجیم هستند و بدون بسته بندی و با کشتی حمل می شوند مناسب است که محصولات با اجاره کشتی، به روش چارترینگ حمل می گردد.
- روش حمل کالاهای فله ای
وقتی کالایی به صورت مستقیم قابل ارسال به مقصد نباشد به این روش حمل می شود و کانتینری که دارای محموله است به کانتینر دیگری منتقل می شود.
الف) کشتی ها از نظر مسیر حمل، طبقه بندی می گردند!
۱ . کشتی های لاینر ( خطوط منظم): این کشتی ها، در خطوط دریایی مشخص و با برنامه ریزی معینی فعالیت می کنند.
۲ . کشتی های ترامپ ( خطوط نامنظم): این کشتی ها، در خطوط معینی فعالیت نمی کنند، و محموله ها را به هر نقطه ای که صاحب کالا بخواهد، با قرارداد طرفین حمل می کنند.
ب) کشتی ها از نظر نوع ساخت نیز طبقه بندی می گردند!
۱ .کشتی های حامل کالاهای عمومی، یا ( جنرال کارگو ) : این کشتی ها، بطوری ساخته شده اند، که برای حمل ونقل کالاهای مختلف، قابل استفاده باشند! به طور معمول در این کشتی ها، کالاها به صورت بسته بندی شده، حمل و نقل می‌شوند.
- کشتی های (HANDY SIZE): باظرفیت بارگیری بیش از ۱۰۰۰۰ تا ۳۵۰۰۰ تن
- کشتی های (HANDY MAX): باظرفیت بارگیری بیش از ۳۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ تن
- کشتی های (PANAMAX): که با ظرفیت بارگیری حداکثر تناژ تعریف شده می باشند، زیرا سایز این کشتی ها، حداکثر اندازه ای است، که میتواند از کانال پاناما عبور نماید.
- کشتی های (CAPE SIZE): این کشتی ها، به دلیل بزرگ بودن بیش ازحد، قادر به عبور از کانال پاناما نبوده، و برای گذر از اقیانوس اطلس، به اقیانوس آرام ،مجبور هستند، از دماغه ی هورن، در جنوب کشور شیلی عبور کنند؛ اکثر کالایی که این کشتی ها حمل می نمایند، (ذغال سنگ یا سنگ آهن) و مواد معدنی می باشد.
۲ . کشتی های فله بر مخصوص : طراحی این نوع کشتی ها به گونه ای است، که تنها می توانند یک یا دو نوع محموله را حمل نمایند، مانند کشتی های ویژه ی حمل شکر، یا گندم، یا مواد معدنی.
۳ .کشتی های (O.B.O ): این کشتی ها، می توانند چند نوع محموله را حمل و نقل نمایند؛ هدف از ساخت آنها این است، که در سفر برگشت نیز بدون بار نباشند. این کشتی ها انواع محموله های فله، از جمله نفت، سنگ معدنی و… را حمل و جابجا می کنند.
۴ .کشتی های تانکر نفت: این کشتی ها برای حمل نفت و محموله های نفتی ساخته شده اند و سرعت بارگیری و تخلیه در این کشتی ها، به دلیل استفاده از پمپ از کشتی های دیگر، سریع تر است.
۵ .کشتی های (RO-RO ): این کشتی ها، مجهز به سکوی مخصوص، در قسمت جلو یا عقب یا پهلو به نام RAMP هستند و برای حمل وسایل نقلیه (حامل بار یا مسافر) مورد استفاده قرار می گیرند! این کشتی ها دارای طبقات مختلف و متحرکی هستند تا بتوان از فضای آنها حداکثر استفاده را کرد، و وسایل نقلیه می توانند به طور مستقیم به این کشتی ها وارد و یا از آن خارج شوند.
– درحال حاضر، چهار دسته مشخص از کشتی های RO-RO به شرح زیر وجود دارند:
- RO-RO های چند منظوره
- RO-RO های مجهز به جرثقیل
- RO-RO های حمل مسافر و کالا، که به آنها RO-MAX هم نیز گفته می شود.
- RO-RO هایی که مختص حمل خودرو هستند، ودر صنعت خودروسازی، برای واردات و صادرات مورد استفاده قرار می گیرند؛ که به آنها PURE CAR CARRIERS هم می گویند.
۶ .کشتی های کانتینربر: این کشتی ها، برای حمل و نقل انواع محمولات، با بسته بندی کانتینر ساخته شده اند، سهولت و آسان بودن بارگیری و حمل کانتینر ها، امتیاز مهمی به حساب می آید.
- کشتی های تغذیه کننده (FEEDER ) با ظرفیت بارگیری بیش از ۱۰۰ تا ۵۰۰ TEU
- کشتی های ( FEEDER MAX) با ظرفیت بارگیری بیش از۵۰۰ تا ۱۰۰۰ TEU
- کشتی های (HANDY) با ظرفیت بارگیری بیش از۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ TEU
- کشتی های (SUB PANAMAX) با ظرفیت بارگیری بیش از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ TEU
- کشتی های (PANAMAX) با ظرفیت بارگیری حداقل ۳۰۰۰ TEU
- کشتی های (POST PANAMAX) با ظرفیت بارگیری بیش از۴۰۰۰ TEU
۷ .کشتی های چند منظوره ی جدید: (MULTI PURPOSE) این کشتی ها با توجه به انبارهای پزرگ و تجهیزاتی که دارند، قادر به بارگیری و حمل انواع کالاهای فله، کالاهای عمومی، خودرو و کانتینر می باشند.
کانتینر: محفظه ای است فولادی یا آلومینیومی، که برای حمل و نقل محمولات مختلف، به شکل استاندارد شده، به کار می رود.
مزایا: به وسیله ی کانتینر حمل و نقل آسان می شود، محافظت کالا، تامین می گردد، از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه، می باشد و می توان آن را با هر یک از وسایل نقلیه، اعم از کشتی، کامیون و یا راه آهن، حمل و جابجا نمود.
